Jeszcze na studiach byłem programistą w zespole produktowym, gdzie po pół roku mianowano mnie jego liderem. Tak szybko jak nim zostałem, tak szybko… miałem tego dosyć! Ciągle musiałem po nich coś poprawiać, to ja musiałem robić najtrudniejsze zadania, dłużej trwało tłumaczenie niż zrobienie wszystkiego samemu!
Byłem fatalnym liderem zespołu…
Co było nie tak? Od dzieciństwa jestem fanem piłki nożnej, więc olśnienie przyszło oczywiście podczas oglądania jednego z środowych meczów Ligi Mistrzów. Wpływ na wyniki zespołu ma generalnie 12 gości: bramkarz, obrońcy, pomocnicy i manager drużyny. Ale tylko jedna osoba osobiście nie angażuje się w grę – nie wbiega na boisko, nie kopie piłki, nie strzela bramek. Tą osobą jest manager zespołu.
Siła managera zależy od umiejętności czynienia innych silnymi. To było z jednej strony bardzo proste, a z drugiej fenomenalne odkrycie. Zrozumiałem, że moja praca, praca dobrego managera produktu, polega na pobudzeniu do życia możliwości w innych ludziach i wykorzystaniu ich do tworzenia prawdziwej wartości. Jako lider, jesteś tak silny jak silny jest Twój zespół.
Ko-kreacja
Jednym ze sposobów budowania silnych zespołów jest ko-kreacja, czyli wspólne tworzenie wartości. Wartością jest nowy produkt/usługa, zmiana w organizacji, rozwiązanie problemu. W tradycyjnym podejściu tworzymy wartość DLA kogoś lub czegoś. Jako zespół produktowy tworzymy nasz produkt (naszą wartość) DLA użytkownika.
tworzenie wartości DLA …
Ko-kreacja zmienia to tradycyjne podejście – twórzmy wartość z kimś/czymś. Jako zespół produktowy twórzmy nasz produkt Z naszym użytkownikiem.
tworzenie wartości Z …
Z pozoru subtelna różnica ma kolosalny wpływ na sposób realizacji produktu. W ko-kreacji chodzi o to, żeby zaangażować cały zespół, a często też samego klienta w podejmowanie kluczowych decyzji.
Ko-kreacja wewnętrzna i zewnętrzna
Ko-kreacja może być wewnętrzna i zewnętrzna. Wewnętrzna polega na większym zaangażowaniu naszych wewnętrznych możliwości w organizacji, zespołu. Świetnym przykładem ko-kreacji wewnętrznej jest Google ze swoją metodą Design Sprint, służącą do zaprojektowania pierwszej wersji produktu w tydzień. Każdy nowy pomysł musi przejść przez Design Sprint.
Powołując do życia nowy pomysł Google zbiera interdyscyplinarny zespół, który wspólnie tworzy pierwszą wersję produktu w oparciu o 5 krokowy proces: Zdefiniuj problem – Przygotuj Szkic – Zdecyduj – Prototypuj – Testuj. Co ważne, nie ma tutaj jednego kierownika, który decyduje o wszystkim. Zespół tworzy wartość razem, jest sterowany odpowiednim procesem. Biorąc pod uwagę startupy i produkty, które wychodzą ze stajni Google – można zaryzykować, że ko-kreacja tutaj działa bardzo dobrze.
Ko-kreacja zewnętrzna polega na wykorzystaniu ludzi spoza organizacji do pracy nad wspólnym celem. Jeśli tworzymy produkt, dlaczego by nie zaangażować do jego tworzenia samych użytkowników? Przecież to oni wiedza najlepiej czego potrzebują!
Doskonałym przykładem ko-kreacji zewnętrznej jest Netflix i jego algorytm rekomendacji filmów. Netflix od początku miał z nim problemy, użytkownicy nie byli zadowoleni z propozycji nowych filmów, które otrzymywali z systemu. Szefowie Netflixa uznali, że skoro sami nie potrafią sobie z tym poradzić to może ich użytkownicy dadzą radę? Startup zorganizował konkurs na zbudowanie lepszego algorytmu. Udostępnił użytkownikom odpowiednie dane i wyznaczył nagrodę. W ten sposób udało się stworzyć dużo lepszy algorytm dostosowany do potrzeb użytkownika.
Nie są to oczywiście jedyne przykłady firm stosujące ko-kreację. Wykorzystują ją zarówno młode technologiczne startupy (jak np. AirBnB, którego cała firma i wszystkie zespoły nastawione są na współtworzenie wartości), jak i globalne korporacje mające za sobą wiele lat działania (Lego, SAP, Tchibo, P&G itd.).
5 kroków na wykorzystanie ko-kreacji
1. Zbuduj odpowiedni zespół
Ko-kreacja wymaga zbudowania odpowiedniego, interdyscyplinarnego zespołu. Zespół powinien zostać zbudowany z liderów różnych obszarów funkcjonalnych organizacji (marketingu detalicznego, IT, interfejsu www, sprzedaży, produktów) oraz biznesowych (końcowi użytkownicy). Dzięki temu obejmować będzie wszystkie najważniejsze punkty widzenia na tworzony produkt.
2. Wybierz i realizuj proces
Zespół, nawet najlepszych specjalistów, potrzebuje nakreślenia ram do pracy. Potrzebujemy procesów! Tak, tych sztywnych, niedobrych procesów! Ale takich procesów, które pasują do środowiska w którym działamy. Takie procesy wspierają kreatywność, opierają się na uporządkowanym i weryfikowalnym uczeniu się, są otwarte na zmiany i przede wszystkim zapewniają ciągłe usprawnienie.
Przykłady takich ram działań opartych o ko-kreację, to:
- Design Thinking
- Customer Devlopement
- Lean Startup
- Agile
- Kaizen
3. Karm zespół trendami
Każdy kreatywny zespół potrzebuje odpowiednich zewnętrznych stymulantów, które pozwolą mu wyjść z pudełka i otworzyć się na nowe pomysły. Do takiego innego myślenia o przyszłości pobudza wiedza o aktualnych trendach w naszym obszarze. Tworząc np. aplikację mobilną dobrze wiedzieć jakie są w tym obszarze aktualne trendy na świecie.
4. Pracuj w iteracjach
Wszystkie działania musza być zapętlone w iterację. Wyznaczą one odpowiedni cykl prac i momenty weryfikacji naszych nowych pomysłów.
5. Bądź prawdziwym liderem
Wcześniejsze cztery punkty powinien spajać ze sobą lider zespołu. Lider, który nie będzie narzucał konkretnych rozwiązań, a wskazywał drogę dojścia do rozwiązania. Lider ma przed sobą następujące cele:
- pilnowanie trzymania się wizji i celu wyznaczonego dla zespołu
- dbanie o odpowiedni motywację i chęć pracy w zespole
- moderacje wybranego procesu, spotkań, działań zespołu
- prowadzenie zespołu przez poprzednie 4 kroki
Kluczową kompetencją jest tutaj jego umiejętność budowy relacji w zespole i facylitacja jego działań. Lider jest katalizatorem potencjału, który drzemie w zespole.
Gdzie wykorzystać ko-kreację?
Ko-kreacja sprawdza się wszędzie tam, gdzie potrzeba kreatywnej pracy całego zespołu: w tworzeniu nowych produktów i usług, innowacji, rozwiązywania złożonych i trudnych problemów. Świetnie nadaje się też wszędzie tam, gdzie chcesz zbudować lub odbudować zaangażowanie zespołu. Warto wtedy ją wykorzystać nawet przy prostszych zadaniach.
Lider produktu jest tak silny, jak silny jest jego zespół. Jeśli więc chcesz prowadzić silne zespoły, wykorzystaj ko-kreację do budowania zaangażowania, do pobudzenia do życia możliwości w innych ludziach, by wykorzystać ich do tworzenia prawdziwej wartości. Warto. [sc:newsletter_scrum ]
