Menedżer produktu to na polskim rynku cały czas biały kruk. Liczba firm tworzących produkty softwarowe zgodnie z obowiązującymi na świecie trendami, nie jest w naszym kraju imponująca. Ponadto, w wielu firmach “produktowy środek ciężkości” często ulokowany jest po za oceanem, pozostawiając w Polsce jedynie osoby odpowiedzialne za wytwarzanie.
Między innymi z tych powodów, Menedżerowie Produktu mają w naszym kraju stosunkowo małe możliwości zdobywania doświadczenia i rozwoju. Także dlatego znalezienie w naszym kraju PMa, często graniczy z cudem.
Zarządzanie produktem to kompetencja, którą zdobywa się w boju. Coraz częściej pojawiają się na polskich uczelniach studia podyplomowe o dumnie brzmiącej nazwie “zarządzanie produktami i usługami”. Jednak żaden z produkt menedżerów, z którymi miałam przyjemność współpracować nie szczycił się dokumentem ukończenia podobnego kierunku. Każdy niósł ze sobą bagaż doświadczeń: sukcesów i porażek, mądrych decyzji i bolesnych potknięć, długą listę podziękowań i jeszcze dłuższą listę problemów użytkowników. Każdy miał w zanadrzu całą masę ciekawych historii, w których główną rolę zawsze odgrywał użytkownik i jego relacja z produktem.
Moje doświadczenia z rekrutacji PMów
Od lat pracuję z Product Managerami o różnym doświadczeniu i umiejętnościach. Budując w organizacjach zespoły produktowe, w poszukiwaniu najlepszych manadzerów produktu odbyłam dzisiątki rozmów rekrutacyjnych.
Rozmowę zawsze zaczynam od pytania o to, jak kandydat trafił na ścieżkę związaną z budowaniem produktowów softwarowych. Każda historia jest inna i każda fascynująca. Znam „produktowców”, którzy przez wiele lat byli deweloperami. Znam takich, którzy do zarządzania produktem trafili przez dział edycji treści. Sama z wykształcenia jestem psychologiem i filologiem angielskim, a swoje pierwsze kroki stawiałam jako redaktor portalu internetowego.
We wszystkich tych historiach przewija się jednak wspólny wątek. Produkt menedżerowie uwielbiają rozwiązywać problemy w sposób kreatywny. Interesuje ich przede wszystkim relacja użytkownika z produktem. Nigdy też nie zapominają, że samodzielnie nie są w stanie wiele zdziałać i zawsze stawiają na zespół.
Rekrutowanie produkt menadżera za każdym razem jest dla mnie wielkim wyzwaniem. O tym, czy ktoś się do tej roli nadaje lub nie bardzo często decydują subtelności. Twarde kompetencje techniczne niejednokrotnie mają mniejsze znaczenie niż wysoki poziom empatii, umiejętność skutecznej komunikacji, elastyczność myślenia i gotowość podejmowania coraz to nowych wyzwań.
Dlatego rozmawiając z kandydatami staram się zadawać pytania, które pozwalają mi poznać mocne i słabe strony w poniższych obszarach.
Jakich pytań spodziewać się na rozmowie rekrutacyjnej
Cechy przywódcze
Menedżer Produktu niesie przed zespołem sztandar, wyznacza kierunek, czasami wymusza ostry skręt z wyznaczonej wcześniej drogi. Cechy przywódcze pomagają pociągnąć za sobą zespół, rozniecić entuzjazm i wspólnie osiągnąć sukces.
- Jakie jest twoje największe osiągnięcie zawodowe?
- Co było jednym z największych wyzwań w Twojej poprzedniej pracy i jak udało ci się mu sprostać?
- Opowiedz o tym, co ci się nie udało. Jakie wnioski wyciągnąłeś/aś z tego doświadczenia?
- Jak postąpisz w przypadku problemów z kolegą z zespołu?
- Opowiedz o trudnej jakiejś interakcji w pracy. Jak sobie z nią poradziłeś/aś?
- Jak radzisz sobie z kimś, kto nie zgadza się zrobić tego o co prosisz?
Myślenie “produktowe”
- Opowiedz o twoim ulubionym produkcie. Co lubisz w nim najbardziej? Jak można go ulepszyć? Jak można na nim zarabiać?
- Wyobraź sobie, że jesteś menedżerem tego produktu. Uruchamiasz jedną z nowych funkcjonalności. Jak mierzysz sukces?
- Zaprojektuj nową funkcjonalność tego produktu. Jak zidentyfikować potrzeby / segmenty użytkowników. Identyfikuj rozwiązania i priorytety.
- Wyobraź sobie, że jesteś dyrektorem generalnym Atlassian, jaki z obecnych trendów na rynku nie dawałby ci spać w nocy?
- Jakie są 3 cechy dobrego PMa? Jakie są 3 cechy złego PMa?
Dążenie do rezultatów
- Jakich wskaźników sukcesu użyłeś/aś w swoim ostatnim projekcie? Dlaczego takich?
- Czy osiągnąłeś swoje cele?
- Jaką strategię stosujesz, by dostarczyć projekt z wyjątkowo napiętym terminem?
- Z którego z Twoich ostatnich projektów jesteś naprawdę dumny/a? Dlaczego?
- Podaj przykład porażki “produktowej”. Co poszło nie tak? Jak można było tego uniknąć?
Wyznawane wartości
- Opowiedz o czymś, czego nie ma w twoim CV?
- Wymień trzy wartości, które są dla ciebie najważniejsze w pracy z zespołem.
- Czego chcesz się teraz nauczyć?
Podsumowanie
W zależności od tego czy szukam mniej czy bardziej doświadczonego PMa, koncentruję się na wybranych kategoriach pytań. W przypadku osób mniej doświadczonych, skupiam się na myśleniu produktowym i wyznawanych wartościach. To solidny fundament, na którym można budować. Młodsi stażem menedżerowie produktu często nie mają zbyt wielu historii z “pola bitwy” i nie można ich za to winić. Ważne jednak, aby wykazali się “produktowym genem”, empatią dla użytkownika, umiejętnością priorytetyzowania i świadomością, że każdy produkt powstaje w określonej rzeczywistości rynkowej i biznesowej.
U bardziej doświadczonych menedżerów produktu szukam przede wszystkim ciekawych historii, zarówno tych które opowiadają o spektakularnych sukcesach, jak i tych, które niekoniecznie kończą się najlepiej. Te drugie oraz to jak kandydat potrafi wyciągać z porażek wnioski na przyszłość, są zwykle dużo ciekawsze.
Na poziomie senior PMa ważne są też cechy przywódcze. Doświadczeni menedżerów produktu niejednokrotnie mają za zadanie zbudowanie strategii produktowej całej firmy. To także oni stają się mentorami dla młodszych PMów.