Minimum Viable Product – przeprowadź pierwszy eksperyment

Wszystko zawsze zaczyna się od pomysłu. W znalezieniu i sprecyzowaniu idei świetnie sprawdzają się szablony modelu biznesowego. Musisz jednak pamiętać, że dopóki nie wdrożysz realnie produktu na rynek, zawsze pozostaje on tylko Twoją hipotezą. Może się ona okazać prawdziwa lub nie.

Eksperymenty

Realizując nowy innowacyjny pomysł zwykle nie mamy dostępu do danych historycznych, a warunki (rynek) charakteryzują się skrają niepewnością. Wydaje nam się, że segment klientów A potrzebuje produktu B. To, że dotrzemy do naszych klientów za pomocą kanału C też jest tylko naszą hipotezą. Brakuje nam wiedzy. Jak więc, w tak trudnym środowisku dowiedzieć się, czy nasze założenia okazały się prawdziwe? Jeśli naszym największym wrogiem jest brak wiedzy, to głównym celem, na początku realizacji pomysłu, powinno być zdobycie tej wiedzy przez weryfikację najważniejszych założeń. Wzorując się na podejściu naukowym do takich sytuacji – przeprowadzajmy eksperymenty! Eksperymenty mają na celu ustalenie, które elementy naszego modelu biznesowego są genialne, a które szalone.

Kluczowe hipotezy produktu

Pierwszym krokiem projektowania eksperymentu jest wybranie hipotez, które ten eksperyment ma potwierdzić lub obalić. W naszym przypadku, powinniśmy odwołać się do modelu biznesowego. To tam mamy wyznaczone najważniejsze hipotezy naszego produktu.  Na początku są to zwykle elementy dotyczące segmentu klientów i wartości rozwiązania, które  planujemy dostarczyć. Dzięki temu sprawdzimy czy prawidłowo zidentyfikowaliśmy potrzebę naszej grupy docelowej.

Przykłady hipotez:

• studenci chcą połączyć się, wejść w społecznościowe interakcje (wyrażać siebie i śledzić innych) ze znajomymi w Internecie (pierwsze hipotezy Facebooka)
• Zamawiający jedzenie do domu chcą to robić poprzez aplikację mobilną, bez konieczności kontaktu z obsługą (PizzaPortal)

Minimum Viable Product

Drugim krokiem powinno być przygotowanie eksperymentu, który będzie potwierdzał lub obalał naszą hipotezę. W środowisku produktowym, pierwszym eksperymentem jest MVP (Minimum Viable Product).

MVP to pierwsza wersja produktu, która pozwala zespołowi zmaksymalizować pozyskiwaną wiedzę, wykorzystując minimum wysiłku. Chcemy stworzyć jak najszybciej taki produkt, który pozwoli zweryfikować naszej najważniejsze hipotezy.

Nasz produkt w wersji MVP nie musi być idealny. Zwykle zawiera błędy i niedociągnięcia, które jednak nie mają wpływu na prowadzony eksperyment. Ważne, żeby rozpocząć proces uczenia. Dzięki temu jesteśmy w stanie szybko odrzucić nasze błędne założenia i skupić się na tych, które były słuszne. Jeśli od razu stworzylibyśmy finalną wersję produktu, a któreś z naszych założeń okazały się błędne – stracilibyśmy mnóstwo czasu i (zwykle) pieniędzy. MVP tworzymy szybko, więc jeśli popełnimy błąd w hipotezach, jesteśmy w stanie łatwo zmienić nasz produkt.

Częstym błędem w rozumieniu MVP jest to, że skupiamy się na zbudowaniu idealnej, rozbudowanej pierwszej wersji produktu. Nic bardziej mylnego! MVP powinno być wykorzystywane jako eksperyment, który pomoże zespołowi w zweryfikowaniu pomysłu, ryzyk i nauce. Nie myśl o produkcie, myśl o eksperymencie!

Główną osobą odpowiedzialną za zbudowanie wizji i jasnego celu MVP jest Product Owner/Manager. Wraz z zespołem powinni wybrać jak najmniejszą liczbę zadań/funkcjonalności potrzebną do wdrożenia. Oczywiście, długość tworzenia MVP zależy od specyfiki produktu. Celem PMa powinno być jednak takie projektowanie MVP, by maksymalizować wiedzę o naszych hipotezach w jak najkrótszym czasie.

Przykład MVP Zaposs

Jednym z ciekawszych przykładów wykorzystania MVP przy skutecznym tworzeniu produktu jest firma Zaposs, jeden z pierwszych internetowych sklepów sprzedających buty. W 1999 roku nikt nie przypuszczał, że będą chętni do zakupu obuwia „na odległość”.

Właściciel Zapossu, Nick Swinmurn, w realizacji pomysłu wykorzystał ideę MVP. Zamiast od razu stworzyć rozbudowany sklep internetowy, zainwestować w najlepszych dostawców i odpowiednią logistykę, postanowił najpierw zweryfikować swoją hipotezę. Stworzył bardzo prostą stronę internetową pozbawioną wszelkich automatyzacji typowych dla sklepów internetowych. Wystawione buty i ich zdjęcia pochodziły z pobliskich stacjonarnych sklepów. Gdy internauta kupił obuwie, Nick kupował najpierw buty w sklepie i potem własnoręcznie wysyłał.

Nick nie zarabiał na swoim biznesie, ale tak zbudowane MVP pozwoliło tanim kosztem sprawdzić, czy w ogóle ludzie chcą kupować buty przez Internet. Pomysł okazał się strzałem w dziesiątkę. W 2009 r. firma została kupiona za 1,2 mld dolarów przez Amazon.

Wskaźniki

W trzecim kroku Product Manager dobiera wskaźniki odpowiednie dla wybranych hipotez i zaprojektowanego MVP. Wskaźnik ma nam posłużyć do udzielenia na koniec jasnej odpowiedzi – nasza hipoteza się sprawdziła / należy ją wyrzuć do kosza. Dobrze dobrany wskaźnik powinien być praktyczny, przejrzysty i przystępny.

Przykłady wskaźników:

• Facebook – średni czas spędzony przez aktywnego użytkownika na stronie
• PizzaPortal – średnia liczba zamówień na 1 użytkownika, średnia wartość pojedynczego zamówienia (w porównaniu z wersją webową)

Testujemy!

Nasz eksperyment jest już odpowiednio zaprojektowany:

• mamy wybrane hipotezy do przetestowania,
• przygotowaliśmy MVP rozwiązania,
• wybraliśmy odpowiednie wskaźniki.

To już najwyższy czas, by „udać się w teren” i rozpocząć testy. Wprowadzamy MVP na rynek i sprawdzamy jak zachowują się wybrane wskaźniki. Jako, że klienci zwykle na początku sami do nas nie przyjdą, warto zadbać o to, by nasza grupa docelowa znalazła nasze MVP. Aby to zrobić możesz np. wykupić targetowaną reklamę na Facebooku / w Google lub udać się bezpośrednio tam, gdzie klienci przebywają (fora internetowe, społeczności, spotkania branżowe).

Gdy przebadasz już reprezentatywną grupę odbiorców, czas na weryfikację wyniku. Wybrane wskaźniki pokażą czy główne założenia Twojego pomysłu okazały się prawdziwe. Jeśli tak – rozwijasz MVP, testujesz kolejne (bardziej szczegółowe) hipotezy. Jeśli nie – musisz dokonać tzw. zwrotu: przemyśleć jeszcze raz model biznesowy Twojego produktu. No i cieszyć się – dzięki szybkiej weryfikacji pomysłu za pomocą MVP oszczędziłeś mnóstwo pracy i pieniędzy. 🙂

Powodzenia!